9 dấu hiệu ung thư thường gặp cần nhận biết sớm để đi khám kịp thời

Ung thư thường không biểu hiện rõ ràng qua triệu chứng, khiến nhiều người phát hiện bệnh khi đã tiến triển nặng. Để phòng tránh và kịp thời phát hiện, nhận biết 9 dấu hiệu ung thư tiềm ẩn dưới đây là vô cùng quan trọng. Việc sớm nhận ra những dấu hiệu bất thường sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc thăm khám và tầm soát, nhờ đó phát hiện ung thư sớm, giúp tăng hiệu quả điều trị và bảo vệ sức khỏe dài lâu. Hãy cùng tìm hiểu các dấu hiệu cần lưu ý để phòng ngừa ung thư ngay từ giai đoạn đầu.

Ung thư là gì?

Ung thư là sự tăng trưởng không kiểm soát của tế bào khi tiếp xúc với các yếu tố gây ung thư, dẫn đến sự phát triển vô hạn và hỗn loạn mà không tuân theo các quy luật phát triển của cơ thể. Phần lớn các bệnh ung thư đều xuất hiện qua các khối u. Trong khi các khối u lành tính chỉ phát triển chậm ở một khu vực nhất định và được bao bọc bởi lớp vỏ, khối u ác tính lại xâm nhập sâu vào các mô lành xung quanh, tạo nên hình dạng như càng cua hay rễ cây lan rộng, ảnh hưởng đến các mô trong cơ thể.   

Tế bào ác tính có thể di căn tới hạch bạch huyết hoặc các cơ quan ở xa, hình thành thêm khối u mới và có thể gây tử vong. Khả năng di căn và tái phát của bệnh ung thư cũng là một yếu tố khiến quá trình điều trị trở nên khó khăn, ảnh hưởng đến tiên lượng của người bệnh.

Ngày nay, với sự phát triển của y học, nhiều loại ung thư đã có các phương pháp điều trị tiên tiến. Tuy nhiên, các triệu chứng ung thư thường ở giai đoạn đầu rất mờ nhạt hoặc không biểu hiện rõ ràng, khiến người bệnh dễ bỏ qua thời điểm điều trị tốt nhất. Do đó, nhận diện sớm 9 dấu hiệu ung thư cảnh báo là vô cùng quan trọng để nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống.

Giải thích rõ hơn về Ung thư là gì? từ UC Davis Child Life:

9 dấu hiệu ung thư phổ biến hiện nay

Mỗi loại ung thư đều có những triệu chứng đặc trưng, xuất hiện ở các giai đoạn khác nhau. Một số dấu hiệu có thể rõ ràng từ giai đoạn đầu, như khối u không đau ở ngực. Ngược lại, các triệu chứng như sốt hoặc giảm cân thường chỉ xuất hiện khi ung thư đã tiến triển. Một số loại như ung thư tuyến tụy lại có thể không biểu hiện rõ rệt ở giai đoạn đầu. 

Dưới đây là 9 dấu hiệu ung thư thường gặp mà bạn cần lưu ý để phát hiện sớm:

Giảm cân đột ngột

Mất cân nặng mà không có lý do rõ ràng có thể do các vấn đề sức khỏe như cường giáp hoặc rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, các dấu hiệu ung thư thường đi kèm với việc cân nặng bị giảm đột ngột. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, nhiều người giảm trên 4,5 kg trước khi chẩn đoán ung thư.

Hiện tượng này phổ biến ở ung thư thực quản, phổi, tụy, và dạ dày, do quá trình trao đổi chất bị rối loạn, gây cảm giác chán ăn.

Sốt kéo dài

Sốt thường là phản ứng khi cơ thể bị nhiễm trùng và thường là triệu chứng của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Nhưng sốt cũng có thể là dấu hiệu của ung thư khi:

• Sốt kéo dài liên tục.
• Thường xảy ra vào ban đêm.
• Không có triệu chứng nhiễm trùng khác hoặc nhiễm trùng tái phát.

Sốt là triệu chứng ít gặp ở ban đầu của ung thư, nó chỉ xuất hiện khi bệnh đã trở nặng hoặc đã di căn. Nhưng sốt lại là triệu chứng ban đầu của bệnh ung thư máu như bạch cầu hoặc ung thư hạch.

Chảy máu bất thường

Một trong 9 dấu hiệu ung thư có thể xuất hiện là hiện tượng chảy máu bất thường. Chẳng hạn như ung thư đại trực tràng thường dẫn đến tình trạng đi ngoài ra máu; ung thư thận hoặc bàng quang có thể gây ra máu trong nước tiểu. Tuy nhiên, việc phát hiện chảy máu không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhất là khi nó xảy ra bên trong cơ thể, chẳng hạn như ở ung thư dạ dày.

Nếu máu có màu đỏ tươi, có khả năng nguồn chảy máu đến từ vùng trực tràng hoặc đại tràng; trong khi đó, máu sẫm màu có thể có nguồn gốc từ thực quản hay dạ dày. 

Những bệnh lý khác như viêm loét dạ dày, trĩ hoặc nhiễm trùng cũng có thể dẫn đến hiện tượng này.  Ngoài ra,  nhiễm trùng, sỏi thận hoặc bệnh lý thận cũng có thể gây tiểu ra máu. Dù nguyên nhân là gì, nếu xuất hiện hiện tượng chảy máu bất thường, cần đi khám và điều trị kịp thời.

Mệt mỏi và đau nhức kéo dài

Tình trạng mệt mỏi, đau nhức đến mức làm suy nhược cơ thể và không cải thiện sau khi nghỉ ngơi có thể là dấu hiệu ung thư cần lưu ý. 

Tế bào ung thư phát triển nhanh chóng và tiêu thụ lượng lớn dưỡng chất trong cơ thể, khiến người bệnh cảm thấy kiệt sức. Mệt mỏi thường xuyên xuất hiện trong các bệnh lý như bệnh bạch cầu, khiến cơ thể luôn trong tình trạng suy yếu.

Ngoài ra, đau nhức cũng có thể là dấu hiệu của ung thư, đặc biệt là khi khối u phát triển lớn và chèn ép lên các cơ quan hoặc khi ung thư đã di căn. Chẳng hạn, đau lưng có thể xuất hiện ở ung thư đại tràng, tuyến tiền liệt, buồng trứng hoặc trực tràng.

Ho lâu ngày hoặc giọng khàn bất thường

Ho là phản ứng thông thường của cơ thể trước các tác nhân như virus, dị ứng, hoặc khói bụi. Tuy nhiên, nếu cơn ho kéo dài dai dẳng mà không dứt, kèm theo các triệu chứng như ho ra đờm lẫn máu, đau ngực, khó thở, mệt mỏi và sụt cân, thì đó có thể là dấu hiệu của ung thư phổi. Đôi khi, ho dai dẳng cũng là một trong 9 dấu hiệu ung thư tuyến giáp, cần được kiểm tra và đánh giá y tế.

Thay đổi bất thường trên da

Những biến đổi về da thường có liên quan đến ung thư da và cũng có thể là dấu hiệu của các loại ung thư khác. Ví dụ, nếu có các đốm trắng xuất hiện trong khoang miệng, đây có thể là cảnh báo sớm của ung thư miệng; trong khi hiện tượng vàng da hoặc vàng mắt lại là dấu hiệu điển hình của ung thư gan.

Ung thư có thể gây ra một số thay đổi bất thường trên da như:

• Tăng sắc tố da hoặc xuất hiện những đốm đen rõ rệt.
• Sự phát triển của các nốt hoặc khối u trên da với kích thước ngày càng lớn, có thể vượt quá kích thước của cục tẩy.
• Các nốt với sắc thái không đồng đều, có cả màu nâu lẫn màu đen.
• Nốt có hình dạng không cân đối hoặc viền ngoài không đều.
• Xuất hiện vết loét không lành, hoặc đã lành nhưng tái phát nhiều lần.
• Hiện tượng vàng da hoặc mắt.

Biến đổi ở vùng ngực

Trong số 9 dấu hiệu ung thư cần chú ý,  sự xuất hiện của khối u ở vú là dấu hiệu phổ biến của ung thư vú. Tuy nhiên nhưng không phải mọi khối u đều là ung thư, mà có thể là u lành tính hoặc u nang. 

Vì vậy, nếu nhận thấy bất kỳ biến đổi nào khác thường ở ngực, hãy đến cơ sở y tế để kiểm tra. Các dấu hiệu phổ biến có thể là:

• Cục u ở vú mà bạn có thể sờ thấy.
• Da vùng vú bị sưng, đỏ, hoặc xuất hiện vảy và có bề mặt sần sùi.
• Đau hoặc nhạy cảm bất thường ở vùng ngực.
• Thay đổi ở núm vú, chẳng hạn như lõm xuống hoặc màu sắc quanh núm vú thay đổi rõ rệt.
• Xuất hiện cục u ở vùng dưới nách.
• Tiết dịch hoặc chảy máu bất thường ở khu vực núm vú

Rối loạn chức năng tiêu hóa

Một số loại ung thư có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, gây ra triệu chứng như khó nuốt, mất cảm giác muốn ăn, hoặc xuất hiện cơn đau sau khi ăn.

Khó nuốt hoặc cảm giác thức ăn bị vướng ở cổ họng kéo dài trên hai tuần có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh ung thư vòm hầu, phổi, hoặc thực quản. 

Ngoài ra, các bệnh lý ung thư tại đường tiêu hóa, bao gồm dạ dày, tá tràng và đại trực tràng, thường dẫn đến các triệu chứng như khó tiêu, buồn nôn, nôn và cảm giác đầy hơi. Những biểu hiện này cũng rất dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề tiêu hóa thông thường khác.

Một số loại ung thư khác cũng gây ra triệu chứng liên quan đến tiêu hóa, chẳng hạn như ung thư buồng trứng có thể gây đầy hơi, trong khi ung thư não dẫn đến buồn nôn và nôn.

Ung thư không có triệu chứng cảnh báo rõ ràng

Một số loại ung thư phát triển một cách thầm lặng mà không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào cho đến khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng, cụ thể là ung thư tuyến tụy. Trong một số trường hợp, ung thư phổi có thể không gây ho mà chỉ xuất hiện vài dấu hiệu mơ hồ.

Ngoài ra, ung thư thận ở giai đoạn đầu thường không có dấu hiệu rõ ràng. Khi bệnh tiến triển, khối u có thể lớn dần và gây ra các triệu chứng như đau một bên, tiểu ra máu hoặc tình trạng mệt mỏi kéo dài.

Xem thêm video mô tả các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ung thư từ Macmillan Cancer Support:

Những câu hỏi thường gặp về 9 dấu hiệu ung thư

Tại sao chảy máu bất thường có thể là dấu hiệu của ung thư?

Chảy máu bất thường, đặc biệt là đi ngoài ra máu hoặc có máu trong nước tiểu, có thể là dấu hiệu của các loại ung thư như ung thư đại trực tràng, thận, hoặc bàng quang. Khi khối u phát triển và xâm lấn mô, các mạch máu có thể bị phá vỡ, gây ra tình trạng chảy máu. Dù không phải lúc nào chảy máu cũng là dấu hiệu ung thư, nhưng nếu xuất hiện chảy máu không rõ nguyên nhân, người bệnh nên đi kiểm tra để phát hiện sớm.

Dấu hiệu nào ở phổi cho thấy có khả năng ung thư?

Các dấu hiệu ở phổi có thể bao gồm ho kéo dài, đau ngực, khó thở, và ho ra máu. Những triệu chứng này thường không rõ ràng trong giai đoạn đầu nhưng trở nên nghiêm trọng khi bệnh tiến triển. Ung thư phổi có thể âm thầm phát triển mà không gây ho, chỉ khi khối u lớn lên mới tạo ra các triệu chứng rõ rệt. Khi thấy dấu hiệu này, người bệnh nên đến bệnh viện để kiểm tra ngay.

Vì sao ung thư tuyến tụy khó phát hiện ở giai đoạn đầu?

Ung thư tuyến tụy thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, và các dấu hiệu như đau bụng, vàng da, hoặc giảm cân chỉ xuất hiện khi bệnh đã tiến triển. Tuyến tụy nằm sâu trong ổ bụng, nên các khối u nhỏ ít gây ảnh hưởng đến các cơ quan xung quanh. Điều này khiến ung thư tuyến tụy khó được phát hiện sớm, và người bệnh chỉ có thể nhận biết khi các triệu chứng trở nên rõ ràng, thường là ở giai đoạn muộn.

Trên đây là 9 dấu hiệu ung thư phổ biến mà SIGC muốn chia sẻ đến bạn. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào nêu trên, hãy đến bệnh viện để thăm khám và thực hiện tầm soát ung thư ngay khi có thể. Việc phát hiện bệnh từ sớm khi khối u còn nhỏ giúp tăng khả năng sống sót và kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.

Hiện nay, việc tầm soát ung thư sớm là giải pháp tối ưu giúp phát hiện và điều trị ung thư hiệu quả, giảm thiểu chi phí và nguy cơ tử vong cho người bệnh. Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn (SIGC) cung cấp dịch vụ tầm soát ung thư sớm, bao gồm: xét nghiệm gen, kiểm tra các chất chỉ thị sinh học, chẩn đoán hình ảnh để phát hiện khối u ngay từ giai đoạn ban đầu. 

• Xét nghiệm gen (SPOT-MAS 10): kỹ thuật giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) và các chỉ dấu phân tử đặc trưng của ctDNA, giúp tăng độ chính xác trong việc phát hiện ung thư. Xét nghiệm này có khả năng phát hiện sớm 10 loại ung thư phổ biến hiện nay: vú, phổi, gan, dạ dày, đại-trực tràng, buồng trứng, tuyến tụy, thực quản, tử cung và đường mật.
• Chất chỉ điểm ung thư (tumor markers): xét nghiệm dùng để chẩn đoán, xác định, sàng lọc sớm một số căn bệnh ung thư trước khi xuất hiện triệu chứng.
• Ngoài ra, chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, chụp CT, siêu âm, nội soi… cũng là phương pháp hiệu quả trong tầm soát ung thư, giúp phát hiện sớm các tổn thương bất thường, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Với cơ sở vật chất hiện đại và đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, quá trình thăm khám diễn ra nhanh chóng, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho bệnh nhân. Quý khách vui lòng liên hệ qua số hotline hoặc đặt lịch trực tuyến để được các bác sĩ hỗ trợ nhanh nhất nhé!