Đăng ký nhận bản tin ngay hôm nay để nhận tin tức mới nhất về quản lý chi phí hiệu quả cho dữ liệu chiến thuật.
- Phone:(028) 38.213.456
- Email:info@taimuihongsg.com
- 9 - 15 Trịnh Văn Cấn - Phường Cầu Ông Lãnh
Đăng ký nhận bản tin ngay hôm nay để nhận tin tức mới nhất về quản lý chi phí hiệu quả cho dữ liệu chiến thuật.
Ngộ độc thực phẩm là tình trạng có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời, ngộ độc thực phẩm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Vậy các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm là gì? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận biết sớm các triệu chứng điển hình để có hướng xử trí an toàn và hiệu quả.
Ngộ độc thực phẩm xảy ra khi cơ thể tiêu thụ phải thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn, độc tố, hóa chất độc hại hoặc thức ăn ôi thiu.
Thông thường, triệu chứng ngộ độc cấp tính có thể khởi phát sau vài phút, vài giờ, hoặc thậm chí vài ngày sau khi ăn thực phẩm bị nhiễm bẩn.
Mức độ nghiêm trọng của ngộ độc phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh và sức đề kháng của người bệnh. Với trường hợp nặng, triệu chứng thường bùng phát nhanh, dữ dội và có thể đe dọa tính mạng nếu không được xử lý kịp thời. Ngược lại, ngộ độc thực phẩm nhẹ chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi và khó chịu.
Nếu xuất hiện đau bụng sau khi ăn, bạn cần cảnh giác vì đây có thể là dấu hiệu ngộ độc thực phẩm nhẹ. Vi khuẩn hoặc độc tố trong thực phẩm làm kích ứng niêm mạc dạ dày và ruột, gây viêm và đau.
Cơn đau thường do co thắt cơ dạ dày, xảy ra quanh ruột non hoặc vùng trên rốn, khi hệ tiêu hóa cố gắng đẩy nhanh tốc độ làm sạch để loại bỏ tác nhân gây hại. Tuy nhiên, nếu chỉ có triệu chứng đau bụng mà không kèm theo dấu hiệu khác, vẫn chưa thể kết luận chắc chắn là ngộ độc thực phẩm.
Nôn và buồn nôn là dấu hiệu bị ngộ độc thực phẩm điển hình, xảy ra do sự co thắt mạnh của cơ hoành và cơ bụng nhằm tống xuất các chất độc hại ra khỏi dạ dày. Đây là cơ chế bảo vệ tự nhiên giúp cơ thể loại bỏ tác nhân gây ngộ độc.
Trên thực tế, có người nôn ít dần nhưng cũng có trường hợp nôn liên tục, ngày càng nghiêm trọng. Tình trạng này dễ dẫn đến mất nước, suy kiệt, vì vậy người bệnh cần được bác sĩ thăm khám và xử lý kịp thời.
Tiêu chảy là triệu chứng ngộ độc thực phẩm đặc trưng và rất phổ biến. Nếu đi ngoài phân lỏng hơn 3 lần trong vòng 24 giờ, khả năng cao là dấu hiệu viêm đường ruột, làm giảm khả năng hấp thụ nước và chất lỏng của cơ thể.
Tình trạng này thường đi kèm với buồn nôn, nôn mửa, đau bụng, đầy hơi, và cảm giác mót đại tiện. Khi tiêu chảy xảy ra nhiều lần, người bệnh dễ bị mất nước, thiếu khoáng chất nghiêm trọng, thậm chí dẫn tới tụt huyết áp, gây nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
Sốt là tình trạng khi thân nhiệt vượt ngưỡng 37,5°C, phản ứng tự nhiên của cơ thể nhằm chống lại nhiễm trùng. Khi nhiệt độ tăng, bạch cầu hoạt động mạnh hơn để tiêu diệt các tác nhân gây hại.
Ngoài ra, sốt còn do sự tác động của pyrogens — chất gây sốt — gửi tín hiệu đánh lừa não bộ, khiến cơ thể nhận định rằng nhiệt độ đang thấp hơn thực tế và kích thích tăng sinh nhiệt. Vì vậy, khi sốt, người bệnh thường cảm thấy ớn lạnh, do não bộ bị “đánh lừa” và cố gắng làm nóng cơ thể.
Các triệu chứng ngộ độc thực phẩm nhẹ như tiêu chảy, buồn nôn khiến cơ thể mất nước và không muốn ăn uống, dẫn đến cảm giác mệt mỏi, uể oải. Lúc này, người bệnh cần được nghỉ ngơi đầy đủ để phục hồi. Đặc biệt, nếu xuất hiện tình trạng mệt lả, kèm theo cảm giác kiến bò ở tay, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế để xử lý kịp thời.
Ngoài ra, trong quá trình phản ứng miễn dịch khi ngộ độc, cơ thể giải phóng cytokine — chất truyền tin giúp điều phối tế bào miễn dịch tìm và tiêu diệt tác nhân gây hại. Điều này cũng lý giải vì sao người bệnh ngộ độc thực phẩm thường có biểu hiện chán ăn, mệt mỏi, thậm chí sốt.
Ngoài các biểu hiện về tiêu hóa, triệu chứng trúng thực cũng bao gồm đau đầu và chóng mặt. Tình trạng này thường đi kèm tiêu chảy, nôn mửa, làm cơ thể mất nước, gây thiếu hụt chất điện giải. Khi người bệnh bị sốt hoặc mất nước nặng, cơn đau đầu sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và cần được xử lý sớm để tránh biến chứng.
Trong một số trường hợp, ngộ độc thực phẩm do virus có thể dẫn đến viêm khớp phản ứng, khi viêm ruột kích hoạt hệ miễn dịch. Lúc này, cơ thể giải phóng histamin, làm giãn mạch máu để tăng lưu lượng máu và đưa bạch cầu tới vùng bị nhiễm trùng.
Bên cạnh histamine, các chất trung gian khác như cytokine cũng tham gia vào quá trình này, gây ảnh hưởng tới các mô trong cơ thể và dẫn đến đau cơ, đau khớp âm ỉ. Đây là nguyên nhân vì sao triệu chứng của ngộ độc thực phẩm không chỉ bao gồm triệu chứng tiêu hóa mà còn có cảm giác đau nhức toàn thân.
Nếu ngoài các triệu chứng ngộ độc thức ăn thông thường, người bệnh còn gặp nhìn đôi hoặc nhìn mờ, rất có thể là do ngộ độc botulinum. Đây là loại độc tố thần kinh nguy hiểm thường xuất hiện trong thực phẩm đóng hộp không đảm bảo an toàn, khoai tây nướng bọc giấy nhôm, hoặc cá lên men. Botulinum toxin có thể gây tổn thương dây thần kinh, ảnh hưởng tới khả năng điều tiết mắt, dẫn đến thay đổi thị lực nghiêm trọng.
Sơ cứu kịp thời khi bị ngộ độc thực phẩm là rất quan trọng để giảm nguy cơ bệnh chuyển nặng. Các bước sơ cứu cơ bản bao gồm:
Gây nôn
Nếu người bệnh chưa tự nôn, cần kích thích gây nôn để loại bỏ càng nhiều độc tố khỏi dạ dày càng tốt. Có thể dùng tay sạch đặt vào lưỡi để kích thích phản xạ nôn. Đặc biệt, với trẻ nhỏ, cần cho nằm nghiêng và kê cao phần đầu để tránh sặc và trào ngược vào phổi.
Lưu ý: Không gây nôn nếu người bệnh đã bị hôn mê vì nguy cơ ngạt thở rất cao.
Bù nước và điện giải
Sau khi nôn và tiêu chảy, người bệnh dễ mất nước và điện giải. Cần cho uống nhiều nước lọc hoặc dung dịch oresol đúng cách:
Gọi cấp cứu hoặc đến cơ sở y tế
Nếu người bệnh có dấu hiệu nặng như sốt cao, li bì, hôn mê, tiêu chảy kéo dài, hoặc là trẻ nhỏ – nhóm nguy cơ cao – cần đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
Những lưu ý khác
Rửa dạ dày là biện pháp cần thực hiện càng sớm càng tốt, tốt nhất trong vòng 4–6 giờ sau khi ăn phải chất độc. Quá trình rửa nên thực hiện cho đến khi dịch dạ dày sạch hoàn toàn. Thông thường, dùng nước ấm để rửa dạ dày. Nếu đã xác định rõ loại chất độc, có thể pha thêm thuốc trung hòa độc tố.
Ngay khi phát hiện hoặc nghi ngờ ngộ độc thực phẩm, cần khai báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để được hướng dẫn và xử lý kịp thời. Khai báo sớm cũng giúp kiểm soát tình trạng và hạn chế nguy cơ lây lan. Có thể liên hệ:
Thời gian hồi phục sau ngộ độc thực phẩm phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh:
Nhận biết sớm các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm là bước quan trọng giúp bạn hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm. Khi phát hiện những triệu chứng bất thường, đừng chủ quan mà hãy xử trí đúng cách hoặc tìm đến cơ sở y tế kịp thời để được hướng dẫn điều trị an toàn. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức hữu ích để phòng ngừa và xử lý ngộ độc thực phẩm hiệu quả hơn.
