Táo bón ra máu có sao không? Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

THAM VẤN BỞI BÁC SĨ BS. Mai Thị Diệu Trinh Bác sĩ Chuyên Khoa Tiêu Hóa - Gan Mật

Nhiều người cảm thấy hoang mang, lo lắng khi phát hiện máu tươi xuất hiện khi đi đại tiện. Vậy táo bón ra máu là dấu hiệu cảnh báo bệnh gì, nguyên nhân do đâu và phương pháp điều trị như thế nào? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách xử lý hiệu quả.

Táo bón ra máu là bệnh gì?

Táo bón đi ngoài ra máu là tình trạng xuất hiện máu khi đi đại tiện. Máu có thể dính trên phân, giấy vệ sinh, hoặc chảy thành tia hay nhỏ giọt. Màu sắc máu có thể là đỏ tươi, đỏ thẫm hoặc đen sẫm, phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng.

Trong nhiều trường hợp nhẹ, tình trạng này có thể tự khỏi và không gây nguy hiểm. Nhưng nếu xuất hiện thêm các dấu hiệu như khó tiêu, tiêu chảy, khó thở, sụt cân bất thường hoặc tim đập nhanh, người bệnh cần thận trọng vì đây có thể là biểu hiện của các bệnh lý nguy hiểm như trĩ, viêm loét dạ dày, thậm chí là ung thư. Khi đó, nên sớm tới các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Nguyên nhân gây tình trạng táo bón ra máu

Tùy theo nhóm táo bón, nguyên nhân gây bệnh sẽ khác nhau.

Táo bón ra máu nguyên phát do đâu?

• Táo bón với nhu động ruột bình thường: Xảy ra do rối loạn chức năng đẩy phân, thường liên quan đến cơ vòng hoặc cơ thắt hậu môn. Loại này khó nhận biết qua kiểm tra thông thường.
• Táo bón do nhu động ruột giảm: Ruột hoạt động yếu khiến phân di chuyển chậm, dẫn đến táo bón. Phụ nữ thường gặp hơn, kèm triệu chứng đầy hơi, ít cảm giác muốn đi ngoài.
• Táo bón do rối loạn sàn chậu: Cơ và dây chằng sàn chậu suy yếu làm hậu môn, trực tràng lệch vị trí. Bệnh nhân phải rặn mạnh, cảm thấy đi ngoài không hết và cần hỗ trợ để thải phân.

Táo bón ra máu thứ phát do đâu?

• Thói quen ăn uống và sinh hoạt thiếu lành mạnh
• Chế độ ăn ít chất xơ, tiêu thụ nhiều chất béo từ động vật, ăn ngọt nhiều, uống cà phê, trà, rượu, và không bổ sung đủ nước
• Lười vận động và thói quen nhịn đi đại tiện thường xuyên

Bị táo bón đi ngoài ra máu​ cũng có thể là triệu chứng của một số bệnh lý.

Bệnh trĩ

Trĩ là bệnh lý phổ biến, thường gây hiện tượng táo bón kèm chảy máu, với máu có thể xuất hiện trong phân hoặc trên giấy vệ sinh. Nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ rất đa dạng, bao gồm thói quen ngồi lâu, rặn mạnh khi đi đại tiện, táo bón kéo dài, chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước, căng thẳng kéo dài hoặc sau sinh nở. Ngoài ra, bệnh cũng dễ gặp ở phụ nữ mang thai và những người phải dùng thuốc điều trị dài hạn.

Nứt kẽ hậu môn

Ngoài bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn cũng là nguyên nhân thường gặp gây táo bón ra máu. Người bệnh có thể thấy máu tươi nhỏ giọt sau khi đại tiện, kèm cảm giác đau rát vùng hậu môn khi đi vệ sinh.

Tình trạng này chủ yếu do táo bón kéo dài, khiến người bệnh phải rặn mạnh, làm hậu môn bị giãn và nứt. Nếu không điều trị kịp thời, nứt kẽ hậu môn có thể dẫn đến biến chứng như loét hoặc nhiễm trùng hậu môn.

Polyp đại trực tràng

Polyp đại trực tràng là khối u lành tính hình thành do sự tăng sinh bất thường của lớp niêm mạc trong đại trực tràng. Khi polyp phát triển tại lớp lót của đại trực tràng, chúng có thể gây kích ứng, viêm và dẫn đến chảy máu mỗi khi người bệnh đi đại tiện.

Sa trực tràng

Sa trực tràng xảy ra khi toàn bộ hoặc một phần thành trực tràng bị lộn ngược và đẩy ra ngoài qua hậu môn. Tình trạng này dễ bị nhầm với bệnh trĩ do có nhiều biểu hiện tương tự.

Sa trực tràng thường gặp ở trẻ nhỏ từ 1 đến 3 tuổi hoặc người lớn tuổi trên 50, gây chảy máu khi đại tiện kèm theo đau vùng bụng dưới. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như căng cơ sa, loét đơn độc tại trực tràng hoặc thậm chí hoại tử đoạn ruột bị sa.

Viêm túi thừa

Túi thừa là tình trạng phần thành ruột kết phình ra, thường gặp nhất ở đoạn đại tràng sigma. Dù nguyên nhân chưa rõ ràng, nhưng chế độ ăn thiếu chất xơ và rau xanh được xem là yếu tố góp phần hình thành túi thừa.

Trong quá trình tiêu hóa, túi thừa có thể bị cọ xát gây chảy máu, máu sẽ lẫn trong phân. Hiện tượng này có thể xảy ra liên tục hoặc ngắt quãng. Nếu túi thừa không được xử lý triệt để, nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng vẫn tiếp tục tồn tại.

Viêm dạ dày ruột

Viêm dạ dày ruột thường do vi khuẩn hoặc virus gây ra, dẫn đến tiêu chảy ra máu, phân lẫn chất nhầy. Điều trị cần bù nước đầy đủ và dùng thuốc đặc trị như kháng sinh hoặc kháng virus tùy thuộc vào tác nhân.

Viêm đại trực tràng

Đại tràng là phần cuối của hệ tiêu hóa, trong đó trực tràng – đoạn gần hậu môn nhất – là vị trí dễ bị viêm và chảy máu. Nguyên nhân gây viêm đại trực tràng khá đa dạng, bao gồm táo bón kéo dài, bệnh Crohn, hội chứng ruột kích thích, nhiễm ký sinh trùng, vi khuẩn hoặc quan hệ tình dục qua đường hậu môn. Triệu chứng đi ngoài ra máu do viêm đại trực tràng có thể được cải thiện nhờ dùng thuốc kết hợp với thay đổi chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh.

Ung thư đại tràng

Ung thư đại trực tràng là nguyên nhân nguy hiểm dẫn tới táo bón ra máu. Bệnh xảy ra khi tế bào bất thường phát triển trong đại trực tràng, tạo thành khối u ác tính. Quá trình viêm và tổn thương niêm mạc gây chảy máu đường tiêu hóa, ban đầu ít nhưng sẽ nặng dần khi ung thư lan rộng.

Đây là bệnh lý ác tính đe dọa tính mạng, người bệnh cần cảnh giác với các triệu chứng như: đau bụng, phân có máu, táo bón kéo dài, rối loạn đại tiện, buồn nôn, mệt mỏi, sụt cân bất thường… Phát hiện sớm giúp nâng cao tiên lượng sống và hiệu quả điều trị.

Biến chứng khi bị táo bón ra máu kéo dài

Tình trạng táo bón ra máu tươi kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe, bao gồm:

• Hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể dễ nhiễm bệnh.
• Ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt hàng ngày.
• Giảm cân bất thường, không rõ nguyên nhân.
• Nguy cơ thiếu máu nghiêm trọng.
• Nếu không điều trị, bệnh có thể tiến triển thành ung thư đại trực tràng, viêm mãn tính hoặc hoại tử, đe dọa tính mạng người bệnh.

Những ai dễ bị táo bón ra máu?

Táo bón ra máu có thể xảy ra ở bất kỳ ai, không phân biệt độ tuổi hay giới tính. Tuy nhiên, một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn, bao gồm:

• Nhân viên văn phòng: Thói quen ngồi lâu, ít vận động, ăn nhiều đồ cay nóng, thức ăn nhanh, uống rượu bia dễ dẫn đến táo bón kéo dài và chảy máu khi đi ngoài.
• Người cao tuổi: Suy giảm chức năng tiêu hóa và vận động ít khiến người già dễ gặp phải táo bón ra máu.
• Phụ nữ mang thai và sau sinh: Thay đổi nội tiết tố và chế độ dinh dưỡng nhiều đạm, ít vận động là nguyên nhân gây táo bón chảy máu ở nhóm đối tượng này.
• Trẻ nhỏ: Trẻ uống nhiều sữa bột, mới tập ăn dặm, ít ăn rau xanh hoặc rặn mạnh khi đi ngoài có thể làm tổn thương niêm mạc hậu môn, gây chảy máu khi đại tiện.

Triệu chứng nhận biết tình trạng táo bón

Dù ở bất kỳ độ tuổi nào, táo bón đều có những dấu hiệu điển hình như: khó đại tiện, rặn nhiều, phân cứng vón cục, bụng chướng, sờ bụng thấy cứng.

Cụ thể:

• Ở người lớn: Không đi ngoài hơn 3 ngày, bụng đầy hơi, rặn nhưng khó tống phân ra ngoài, phân cứng hoặc có lẫn máu do tổn thương hậu môn.
• Ở trẻ em: Đi đại tiện dưới 3 lần mỗi tuần, trẻ rặn đỏ mặt, phân khô cứng, có thể có máu do rặn quá sức. Trẻ sơ sinh hoặc dưới 1 tuổi nếu 5–7 ngày không đại tiện, phân có thể kèm máu hoặc nhầy, kèm quấy khóc, bỏ bú, ngủ không ngon do đau bụng, đầy hơi.

Bị táo bón ra máu nên ăn gì? Kiêng ăn gì?

Người bị táo bón ra máu nên ăn gì?

Để cải thiện tình trạng táo bón rặn ra máu​, người bệnh nên bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin và lợi khuẩn dưới đây:

• Trái cây tươi: Các loại trái cây như táo, lê, cam, chuối, đu đủ, thanh long, dâu tây, việt quất, mận khô cung cấp nhiều chất xơ và vitamin, giúp nhuận tràng và làm mềm phân tự nhiên.
• Rau xanh: Rau mồng tơi, rau lang, rau dền, súp lơ chứa lượng chất xơ dồi dào, hỗ trợ hoạt động nhu động ruột và giảm nguy cơ phân khô cứng.
• Khoai lang: Giàu chất xơ, vitamin và nước, khoai lang giúp làm mềm phân và thúc đẩy tiêu hóa khỏe mạnh.
• Các loại đậu: Đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ chứa nhiều chất xơ và chất béo tự nhiên, có tác dụng kích thích tiêu hóa và giảm táo bón.
• Sữa chua: Bổ sung lợi khuẩn từ sữa chua giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ ngăn ngừa táo bón hiệu quả.
• Uống đủ nước: Uống nhiều nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể, làm mềm phân và hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa, giảm tình trạng táo bón kéo dài.

Người bị táo bón ra máu không nên ăn gì?

Để hạn chế táo bón ra máu nặng hơn, người bệnh cần tránh hoặc hạn chế các thực phẩm sau:

• Sữa và chế phẩm từ sữa: Hàm lượng lactose cao dễ gây đầy bụng, khó tiêu. Thay vì loại bỏ hoàn toàn, bạn nên giảm lượng sữa và ưu tiên sữa chua men vi sinh tốt cho hệ tiêu hóa.
• Thức ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn: Những món này ít chất xơ, nhiều chất bảo quản, không tốt cho chức năng tiêu hóa và dễ làm nặng thêm tình trạng táo bón.
• Đồ chiên rán: Chứa nhiều chất béo khó tiêu, làm chậm quá trình tiêu hóa và khiến phân khô cứng.
• Trứng: Giàu protein nhưng thiếu chất xơ. Nếu ăn trứng, nên bổ sung kèm rau xanh hoặc thực phẩm giàu chất xơ.
• Thịt đỏ: Tương tự như trứng, thịt đỏ có nhiều chất béo bão hòa, ít chất xơ. Nên ăn cùng thực phẩm giàu xơ để cân bằng.
• Đồ ngọt: Bánh ngọt, bánh quy chứa nhiều đường bổ sung và chất béo, dễ làm trầm trọng thêm triệu chứng táo bón.
• Bột mì tinh chế và gạo trắng: Quá trình tinh chế loại bỏ phần lớn chất xơ. Nên thay thế bằng ngũ cốc nguyên cám hoặc gạo lứt.
• Đồ uống có cồn và chất kích thích: Làm mất nước trong ruột, khiến phân khô và khó đào thải hơn.

Lưu ý: Khi có dấu hiệu như sốt, máu trong phân hoặc trên giấy vệ sinh, sụt cân không rõ nguyên nhân, cơ thể mệt mỏi, hãy đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời.

Tình trạng táo bón ra máu có gây nguy hiểm không?

Bị táo bón đi cầu ra máu kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Người bệnh dễ mắc các vấn đề như: bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn, và nguy hiểm nhất là ung thư hậu môn hoặc ung thư trực tràng. Khi máu chảy nhiều, khu vực hậu môn bị kích ứng, viêm ngứa, dễ dẫn đến nhiễm khuẩn. Vi khuẩn xâm nhập có thể thúc đẩy sự hình thành các tế bào bất thường, làm tăng nguy cơ ung thư.

Nên khám táo bón ra máu đảm bảo chất lượng?

Hiện nay, nhiều bệnh viện và phòng khám trên cả nước cung cấp dịch vụ điều trị táo bón, mang lại sự tiện lợi cho người bệnh. Để đảm bảo hiệu quả và an toàn, nên chọn các cơ sở y tế đáng tin cậy để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Nếu bạn đang băn khoăn tìm kiếm địa chỉ đáng tin cậy, Khoa Tiêu hóa – Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn SIG là lựa chọn lý tưởng. Tại đây, người bệnh được thăm khám trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa giàu kinh nghiệm, tận tâm, giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan.

Những câu hỏi thường gặp về tình trạng táo bón ra máu

Đi cầu ra máu bao lâu thì khỏi?

Thông thường, đi cầu ra máu có thể tự thuyên giảm sau vài ngày nếu nguyên nhân nhẹ. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, tình trạng này kéo dài và là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý hậu môn – trực tràng tiềm ẩn.

Đi cầu ra máu tươi nhưng không đau hậu môn là bệnh gì?

Trường hợp đi cầu ra máu tươi mà không kèm đau hậu môn có thể là dấu hiệu của viêm loét đại trực tràng. Bệnh lý này gây xuất huyết tiêu hóa, khiến máu có màu đỏ tươi hoặc đen khi đại tiện. Ngoài ra, người bệnh còn có thể gặp thêm các triệu chứng như mót rặn, tiêu chảy kèm máu và chất nhầy, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Đi ngoài ra máu điều trị như thế nào?

Khi gặp tình trạng đi ngoài ra máu, người bệnh không nên chủ quan mà cần đến cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, dựa trên nguyên nhân và mức độ bệnh.

• Trường hợp nhẹ: Bác sĩ thường kê đơn thuốc đặc trị, kết hợp kháng sinh để giảm viêm nhiễm, sưng đau và kiểm soát chảy máu.
• Trường hợp nặng: Có thể cần áp dụng các phương pháp điều trị hiện đại, can thiệp trực tiếp nhằm xử lý tổn thương và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về tình trạng táo bón ra máu, để không xem nhẹ những dấu hiệu cảnh báo sức khỏe. Nếu bạn đang gặp vấn đề về tiêu hóa, hãy liên hệ ngay chúng tôi để được chuyên gia Hệ thống Đa khoa Quốc tế Sài Gòn tư vấn và hỗ trợ kịp thời.